Hoe het allemaal begon.
Jack Tramiel werd geboren in Polen. Hij overleefde de concentratie kampen van de tweede wereld oorlog. In het jaar 1948 emigreerde hij naar de Verenigde Staten. Hij ging in het leger en werd een typemachine reperateur. In 1952 verliet Jack het leger en begon zijn eigen bedrijfje. Het was een kleine winkel en reparatie zaak maar hij verdiende niet zoveel geld.
In 1955 tekende hij een contract voor het in elkaar zetten van typemachines voor een bedrijf uit Chechoslowakije. In Canada ontmoete hij C. Powell Morgan en die wilde wel geld stoppen in het bedrijf. Met deze deal richtte Jack het bedrijf "COMMODORE" op. Een paar jaar later in 1962 ging het bedrijf Commodore naar de beurs. Maar in 1965 ging het mis. Het finacierings bedrijf van C. Powell Morgan ging failliet enCommodore was in financiele moeilijkheden. Het volgende jaar wist jack een nieuwe geldschieter te vinden. Deze keer was het Irving Gould.
In de zestiger jaren startte Commodore met het maken van mechanische reken machine en later gevolgd door de productie van elektronische rekenmachines. De computers volgde pas na de aankoop van het bedrijf MOS in 1976. Met deze overname kon Commodore zijn eigen chips maken voor de rekenmachines en zetten de eerste stap in de wereld van computers.
Op de foto de Commodore 208 mechanische rekenmachine.
De rekenmachines
Na de typemachines kwamen de mechanische rekenmachines of "optellers". Daarna begon Commodore met de productie van elektronische rekenmachines. De rekenmachines werden in elkaar gezet met onderdelen van toeleveranciers. De gebruikte chip werd gekocht bij Texas Instruments. De zaken gingen goed en Commodore produceerde meer dan 25 verschillende modellen. Het bedrijf Texas Instruments maakte alleen maar de chips en was zo geen concurrent van Commodore. Maar Texas Instruments ging zelf ook rekenmachines maken. De prijs van een complete Texas Instruments rekenmachine was bijna hetzelfde als de chip die Commodore moest kopen bij Texas Instruments. Hierdoor geraakte Commodore in moeilijkheden. Maar Jack Tramiel was een zeer slimme zakenman. Hij vond een relatief nieuwe firma die chips voor zijn rekenmachines kon produceren, dit was het bedrijf MOS. Hij plaatse een zeer grote order bij MOS voor rekenmachine chips. Daarna stelde Jack steeds de betalingen uit en bracht het bedrijf MOS in financiele moeilijkheden. En na een tijdje nam Jack het bedrijf over voor een zacht prijsje. Jack Tramiel was nu de eigenaar van een chip fabrikant en werd daardoor een onafhankelijk producent.
De KIM-1
De KIM-1 was de eerste computer van Commodore. Maar de KIM-1 was ontworpen door het bedrijf MOS. MOS werd opgericht in 1974 door 8 ex werknemers van Motorola. Twee van deze werknemers waren Bill Mensch en Chuck Peddle. Dit nieuwe bedrijf werd MOS Technology genoemd en startte de ontwikkeling van de 6501 chip. Dit was een microprocessor die pin compatible is met de 6800 chip van Motorola. Het interne ontwerp was afwijkend van het Motorola ontwerp maar Motorola startte een rechtszaak tegen MOS voor het copieren van hun ontwerp. MOS en Motorola kwamen tot een schikking en het ontwerp van de 6501 werd geschrapt. MOS ging verder met het ontwikkelen van een eigen microprocessor. Dit werd de 6502. De 6502 behoort tot de meest belangrijke chip ooit ontwikkeld. De man achter de ontwikkeling van de 6502 was Chuck Peddle. Na de geboorte van de 6502 ontwikkelde MOS een computer ronde deze nieuwe chip. Dit werd de KIM-1. Maar in hetzelfde jaar nam Jack Tarmiel's bedrijf Commodore het bedrijf MOS over. Er zijn daardoor KIM-1's met MOS op het moederbord, en er zijn moederborden met de namen Commodore en MOS.
De onderdelen
De KIM-1 is een echte computer maar is niet te vergelijken met een moderne PC. De KIM-1 heeft de volgende hoofd onderdelen. De 6502 microprocessor, Twee 6530 I/O chips, 1 kbyte RAM, 2 kbyte ROM, 6 digit 7-segment LED display. De rest van de onderdelen zijn simpele logische componenten.
De 6502
Technische specificaties:
Data bus: 8 bits
Address bus: 16 bits
Interrupts: IRQ, NMI, RDY
Snelheid: 1 MHz
Instructies: 151
De 6502 is een microprocessor. Binnenin de microprocessor worden allerlei binaire manipilaties gedaan op data. Om data in en uit de microprocessor te krijgen is een databus nodig. De databus van de 6502 is 8 bits breed en dat betekend dat er 8 aansluit pinnen contact hebben met het geheugen buiten de 6502. De 6502 werkt, net zoals alle processors, met het binaire systeem. Dat wil zeggen er zijn maar 2 mogelijkheden aan of uit, dit wordt aangeduid met een 0 of een 1. Dit wordt een bit genoemd. Als je een 8 bits brede data bus hebt dan zijn dit de mogelijkheden: 00000000 t/m 11111111. Een waarde van 8 bit breed wordt een byte genoemd. In ons decimale getallen stelsel is dat van 0 t/m 255. Alle verwerkingen zijn dan ook beperkt tot getallen van 0 t/m 255, wil je grotere getallen verwerken dan moet je het getal in meerdere stukken hakken en apart verwerken.
Maar je hebt ook nog een manier nodig om een bepaalde geheugen locatie aan te wijzen. Dit is de adresbus. De beperking is de breedte van de bus, met 16 bits kan je een getal maken tussen 00000000 00000000 t/m 11111111 11111111 of te wel tussen 0 en 65536. De 6502 kan dus 64 kbyte adresseren. En dat is ruim voldoende in de KIM-1.
Naast de Data en de Address heeft de 6502 ook interrupts. Een interrupt is een onderbreking. Via deze ingang kan het in de processor lopende programma worden onderbroken.
De systeem snelheid van de KIM-1 is 1 MHz wat wil zeggen dat er 1 miljoen acties per seconden worden uitgevoerd. De processor voert dus 1.000.000 acties uit per seconden. De snelste instructie heeft aan 2 actie genoeg maar de langzaamste heeft 7 acties nodig.
De 6502 heeft een aantal instructies, dit aantal instructies is 151 maar in theorie zijn er 255 mogelijk. Programmeurs hebben door experimenteren extra instructies gevonden. Maar dit zijn eigenlijk ingebakken fouten en horen niet tot de echte instructie. Er zijn instructie die alleen maar data verplaatsen zoals LDA (Laad de accu met een waarde) maar ook reken instructie zoals ADD (tel bij de accu een waarde op) ook instructie die "rommelen" met een waarde zoals ROR die de bits een plekje naar rechts opschuift.
The 6530
Technische specificaties:
Data bus: 8 bits
I/O: 2 x 8 bits (twee richtingen)
Timer: programmeerbaar
RAM: 64 byte
ROM: 1 kbyte
De twee 6530's zijn de verbindingen met de wereld buiten de KIM-1. Het toetsenbord wordt gelezen door deze chips. Het display wordt ook aangestuurd door de 6530's. Er is ook een aansluiting voor een cassette recorder voor het laden of opslaan van programma's. Ook een aansluiting voor een teletype is aanwezig. Bijna alle IO is ook beschikbaar op de twee aansluit poorten aan de zijkant van de KIM-1.
De 6530 beschikt over zijn eigen ROM en daardoor zijn er verschillende 6530's. MOS heeft verschillende 6530's gemaakt voor specifieke toepassingen of zelf voor andere bedrijven.
RAM / ROM
Tegenwoordig is 1 kbyte RAM een grap maar in 1976 was dit enorm. RAM wordt gebruikt om je eigen programma code in op te slaan. RAM kan gelezen en beschreven worden. RAM staaat voor Random Access Memory. Er is ook 2 kbyte ROM aanwezig op de KIM-1.
In het ROM is een programma aanwezig die de KIM-1 bestuurd. Het programma zorgt voor het lezen van het toetsenbord en het aansturen van de displays. Het heeft ook en machinetaal monitor die je helpt om je eigen machinetaal programma in te voeren. ROM kan allen maar gelezen worden. ROM staat voor Read Only Memory. Het programma in het ROM blijft ook bewaart als je de voedingsspanning uitschakelt. De data in het RAM gaat verloren als je dit doet.
Toetsenbord / Display
Om een complete computer te maken moet je een manier hebben om te "interfacen" met de gebruiker. De interactie tussen de computer en de gebruiker gaat via een simpel toetsenbordje. Het toetsenbord beschikt over de hexadecimale cijfers 0 tot F, een reset toets, een aantal toetsen voor programmeren en een aan / uit schakelaar.
Het display bestaat uit zes 7-segments LED displays. Doordat de microprocessor alle segmenten van het display kan aansturen via de 6530's you kan je meer laten zien dan de cijfers 0-9.
De Chessmate
Met de introductie van de KIM-1 begonnen mensen software te maken voor deze computer. Een van deze mensen was Peter Jennings die werkte voor Commodore. Hij schreef Microchess voor de KIM-1 en later ook voor de C64/128. Commodore besloot om een gebruiksklare versie te maken van Microchess. Dit werd de Chessmate. Als je naar het ontwerp kijkt lijkt het veel op het ontwerp van de KIM-1 maar er zijn verschillen. Behalve de verschillen in de hardware zat de Chessmate in een mooie behuizing en was voorzien van een externe voeding.
De 6504
De microprocessor is een 6504 in plaats van een 6502. Het grote verschil met de 6502 is dat dit een 28 pin versie (6502 is een 40 pin chip). De 6504 kan slechts 8 kbyte geheugen adresseren, maar heeft als bonus een interne klok. De 6504 loopt op een klok frequentie van 1 MHz.
Behalve een microprocessor is er ook een RIOT chip de 6530 aanwezig. Deze chip houdt zich bezig met het toetsenbord en de LED displays.
De 6530
Technische specificaties: zie de KIM-1
De 6530 leest het toetsenbord en stuurt de vier 7-segments LED display aan. Ook doet het de aansturing van de vier LEDs op het paneel die de spel status aangeven. Ook word een pieper aangestuurd door de RIOT chip.
RAM / ROM
De Chessmate heeft slechts 256 bytes RAM. De ROM is gevuld met het programma Microchess 1.5 en is 4 kbyte groot. De 6530 heeft zelf ook nog eens 64 bytes RAM en 1 kbyte ROM maar dit wordt niet gebruikt.
Toetsenbord / Display
Voor de interactie met de gebruiker is de Chessmate uitgevoerd met een membraan stijl toetsenbord zoals op de MAX-machine. Het hoofd display heeft vier 7-segments LED displays. Er zijn zijn nog eens vier LED's aanwezig die de status van het spel aangeven.
De 2000K
Voor dat de echte computers beschikbaar kwamen voor de consument verkochten een aantal bedrijven een "pong" spelcomputer. Commodore had MOS Technologies gekocht en MOS maakte ook een pong chip. In de 2000K gebruikte Commodore de 7600 (NTSC) en de 7601 (PAL) chip. De 2000K werkt op batterijen of via een externe voedings adaptor. De 2000k lag in de winkels in 1976/77.
De chip
Meeste pongs werden gemaakt rond een chip. De 7600/1 was een simpele microprocessor die via de in het ROM aanwezige instructies een spel creëert. Het weergeven op het TV scherm werd ook gedaan door dezelfde chip. Het scherm heeft slechts vier kleuren en deze pong had zelf geluid. Een simpele "piep" komt uit de interne speaker.
Toetsenbord / Controllers
De 2000K heeft vier controllers die vergelijkbaar zijn met de paddles voor de VIC-20 en de C64/128 maar hebben geen vuurknop. Twee controllers zijn aangesloten op de 2000K en de twee andere worden aangesloten via een stekker. Een optioneel geweer kan ook worden aangesloten om op het scherm te schieten.
Deze machine heeft de volgende schakelaars: Aan/Uit, 2 of 4 spelers, Automatisch serveren aan/uit, expert of amateur, Reset, Handmatig serveren, De knop in het midden is de spel keuze schakelaar: Tennis, Voetbal, Squas en Schieten.
De 3000H
De 3000H is vrijwel gelijk aan de 2000K. Het grote verschil is dat de controllers schuiven zijn. Een van de controllers is ingebouwd in de unit. De tweede controller is aangesloten via een kabel. De andere twee zijn aangesloten via een stekker. De connectors van de controllers zijn afwijkend aan de 2000K.
